Σάββατο 20 Απριλίου 2013

Μάθε να σιωπάς...



Θα το ξαναπώ για άλλη μια φορά. Μάθε να σιωπάς. Μην αφήνεις να βλέπουν οι άλλοι τι κρατάς στα χέρια σου. Δουλεύεις για τον Αόρατο. Ας είναι και το έργο σου αόρατο. Όταν σκορπίζει κανείς γύρω του ψίχουλα, μαζεύονται τα πουλιά που στέλνει ο διάβολος, λένε οι άγιοι.
Πρόσεξε την αυτοϊκανοποίηση. Καρποί που τους πέτυχε κανείς με πολύ κόπο μπορεί να γίνουν μονάχα μια μπουκιά στο διάβολο. Γιαυτό οι πατέρες δίνουν τη συμβουλή: Να ενεργείς με διάκριση. Από δυο κακά διάλεγε το μικρότερο. Βρίσκεσαι κάπου και σε προσφέρουν κάτι. Διάλεξε το μικρότερο κομμάτι αν τίθεται ζήτημα εκλογής. Αν όμως κάποιος ή κάποιοι βλέπουν τι θα κάνεις τότε προτίμησε να ακολουθήσεις τη μέση οδό, που θα προκαλούσε την πιο μικρή αίσθηση στους άλλους. Προσπάθησε δηλαδή, με κάθε τρόπο να μένεις αφανής και να περνάς όσο πιο πολύ μπορείς απαρατήρητος. Να το έχεις αυτό σαν έναν κανόνα πάντοτε. Μη μιλάς για τον εαυτό σου, πώς κοιμήθηκες, τι ονειρεύτηκες, τι σου συνέβηκε. Μη λες τη γνώμη σου ευκαίρως - ακαίρως και μάλιστα χωρίς να ερωτηθείς. Μην κάνεις λόγο για τις ανάγκες σου και τις υποθέσεις σου. Όταν διαρκώς για αυτά μιλάς τρέφεις απλούστατα το ναρκισσισμό σου με την αυτοαπασχόλησή σου.

  Μη ζητάς να αλλάζεις διαρκώς δουλειά, τόπο κατοικίας και τα παρόμοια. Να έχεις πάντα υπόψη σου πως δεν υπάρχει κανένας τόπος, καμιά κοινωνική θέση, καμιά εξωτερική κατάσταση που να μην εξυπηρετεί τον αγώνα που διάλεξες. Εξαιρούνται μονάχα οι δουλειές που εξυπηρετούν τα πάθη και τις κακίες μας. Μη ζητάς γι αυτό ψηλότερες θέσεις και μεγαλύτερους τίτλους με τη σκέψη πως έτσι θα επιτύχεις πιο καλά στον αγώνα σου.Όσο πιο ταπεινή είναι η θέση που έχεις, τόσο πιο ελεύθερος είσαι.  Μη βιάζεσαι να επιδείξεις τις γνώσεις σου και τις ικανότητές σου. Μην αντιλές με πείσμα και μην ανακατεύεσαι σε φιλονικείες και μαλώματα. Αναγνώριζε το δίκιο των άλλων. Με τον τρόπο αυτό θα μάθεις τη δύσκολη τέχνη της υποταγής και της ανοχής και μαζί με αυτή και την ταπεινοφροσύνη. Δέξου τις παρατηρήσεις που σου κάνουν χωρίς μουρμούρα. Να αισθάνεσαι ευγνωμοσύνη, όταν σε υποδέχονται με σκαιότητα, χωρίς εκτίμηση ή και χωρίς να σου δώσουν προσοχή. Αλλά μη δημιουργείς ο ίδιος ταπεινωτικές καταστάσεις. Παρουσιάζονται κατά τη διάρκεια της ημέρας τόσο άφθονα όσα έχεις ανάγκη! Παρατηρούμε εκείνον που διαρκώς υποκλίνεται και επιδεικτικά εξυπηρετεί τους άλλους και ίσως να πούμε πόσο ταπεινός είναι! Αλλά  ο πραγματικός ταπεινός διαφεύγει την προσοχή του περιβάλλοντός του, ο κόσμος δεν τον παρατηρεί (Α Ιωάν γ 1). Για τον κόσμο συνήθως είναι ένα μηδενικό. 

  Όταν ο Πέτρος και ο Ανδρέας, ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης «αφέντες τα δίκτυα ηκολούθησαν» τον Κύριο (Ματθ. δ 18-22), τι να είπαν οι συνάδελφοί τους που έμειναν στην ακτή; Γι αυτούς τα δύο ζεύγη των αδερφών εξαφανίστηκαν, χάθηκαν. Μην είσαι αναποφάσιστος. Μη φοβάσαι να εξαφανιστείς όπως οι άγιοι απόστολοι, και να απομακρυνθείς από την αμαρτωλή και διεστραμμένη γενιά που μας περιτριγυρίζει. Τι θέλεις να κερδίσεις; Τον κόσμο ή την ψυχή σου; (Μαρκ. η 35-3). «Ουαί υμίν όταν καλώς υμάς είπωσι πάντες οι άνθρωποι». (Λουκ. στ 26).

("Ο δρόμος των ασκητών", Τίτο Κολλιάντερ)

Να είσαι σαν μια ρόδα...




Αν δε βρίσκουμε μέσα μας πλούσιους καρπούς αγάπης, ειρήνης, χαράς, καλοσύνης, ταπεινοφροσύνης, απλότητας, ειλικρίνειας, πίστης, υπομονής, τότε όλη η εργασία μας πάει στα χαμένα, παρατηρεί ο άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος. Η εργασία γίνεται για να έχουμε κάποτε συγκομιδή. Η συγκομιδή όμως είναι του Κυρίου.
 
Συνεπώς πρόσεχε άγρυπνα τον εαυτό σου και γίνε συνετός. Αν παρατηρήσεις πώς γίνεσαι ευερέθιστος και ανυπόμονος, τότε γίνε λίγο πιο χαλαρός στις απαιτήσεις σου. Νιώθεις ότι υποβλέπεις εύκολα τους άλλους και τους μαλώνεις ή τους κάνεις με το παραμικρό υποδείξεις; Να ξέρεις πώς βρίσκεσαι σε λάθος δρόμο. ΄Οποιος απαρνείται τον εαυτό του δεν έχει λόγους να μαλώνει εγωϊστικά τους άλλους. ΄Εχεις ίσως την εντύπωση ότι σε ενοχλούν οι άλλοι ή οι εξωτερικές περιστάσεις; Δεν έχεις καταλάβει τότε σωστά τη δουλειά σου. Κάτι που φαίνεται εκ πρώτης όψεως ότι είναι ενοχλητικό είναι στην πραγματικότητα μια ευκαιρία για την εξάσκηση της υπομονής, της ανοχής και της υπακοής. Ο ταπεινός ποτέ δεν ενοχλείται. Μπορεί ίσως μόνο να ενοχλεί τους άλλους. Γι’ αυτό παραμέριζε και εξαφάνιζε τον εαυτό σου. «Είσελθε εις το ταμείον σου» και κλείσε την θύραν σου. Κι όταν ακόμα είσαι υποχρεωμένος να ζεις μέσα σε μεγάλη και θορυβώδη συντροφιά. Και αν αυτό σου φαίνεται βαρύ, από καιρό σε καιρό βγες έξω, οπουδήποτε, αρκεί να είσαι μονάχος και φώναξε με όλη σου την ψυχή και ζήτησε τη βοήθεια του Κυρίου. Ο Κύριος θα εισακούσει τη δέησή σου.
 
Να είσαι, στο φρόνημά σου, σαν μια ρόδα, συμβουλεύει ο στάρετς Αμβρόσιος. ΄Οσο λιγότερο ακουμπάει στη γη η ρόδα τόσο πιο γρήγορα γυρίζει και τρέχει προς τα εμπρός. Μη σκέφτεσαι, μη μιλάς και μην προσκολλάσαι στα γήινα πράγματα, περιορίσου μόνο στα πιο αναγκαία. Ο ίδιος πνευματικός υπενθυμίζει, από την άλλη, ότι ρόδα πού βρίσκεται εντελώς στον αέρα δεν μπορεί να γυρίσει, ούτε να κινήσει το όχημα προς τα εμπρός.
 
(Ο δρόμος των ασκητών, Τίτο Κολλιάντερ, σελ.121-123)

Αν


Μια παραλλαγή από το γνωστό ποίημα του Κίπλινγκ «ΑΝ»

Αν μπορείς στην πλάση τούτη να περιφρονείς τα πλούτη
κι αν οι έπαινοι των γύρω δεν σου παίρνουν το μυαλό...
Αν μπορείς στην τρικυμία, να κρατήσεις ψυχραιμία,
αν μπορείς και στους εχθρούς σου να σκορπίζεις το καλό...
Αν μπορείς όταν σε βρίζουν, να μη βγάλεις τσιμουδιά,
αν μπορείς στην καταιγίδα να μη χάνεις την ελπίδα,
αν μπορείς να συγχωρήσεις όσους σ’ έχουν αδικήσει,
αν μπορείς να αγαπήσεις όσους σ’ έχουνε μισήσει...
Αν μπορείς να είσαι ο ίδιος στη χαρά και στην οδύνη,
αν η Πίστη στην ψυχή σου, μπρος σε τίποτα δε σβήνει...
Αν μιλώντας με τα πλήθη τη συνείδηση δεν χάνεις,
αν μπορέσεις να χωνέψεις πως μια μέρα θα πεθάνεις,
αν ΠΟΤΕ δε σε μεθύσει του θριάμβου το κρασί...
αν στα ψέματα των άλλων, δε λες ψέματα κι εσύ,
αν μπορείς να μη θυμώνεις αλλά ούτε και να κλαις,
όταν άδικα σου λένε πως εσύ μονάχα φταις...
αν μπορείς με ηρεμία, δίχως νεύρα ή δυσφορία
και τα ίδια σου τα λόγια να τ’ ακούς παραλλαγμένα...
Αν μπορείς κάθε λεπτό σου να ‘ναι μια δημιουργία
και ποτέ σου να μη μένεις με τα χέρια σταυρωμένα...
Αν οι σχέσεις με μεγάλους τα μυαλά δε σου σηκώνουν...
Αν οι φίλοι και οι εχθροί σου δε μπορούν να σε πληγώσουν...
Αν μπορέσεις να φυλάξεις και τα ξένα μυστικά....

Ε!!! Παιδί μου τότε πια...
Θα μπορέσεις όπως πρέπει να απολαύσεις τη ζωή σου,
θα ‘σαι άνθρωπος σπουδαίος και ο Θεός θα ‘ναι μαζί σου!!!!!!

Μη μέτρει σε αυτόν εν παντί έργω σου


Μην κάθεσαι να κρίνης τον εαυτό σου για κάτι που έχεις κάνει – κάλο, κακό, αρετή, αμαρτία, ή να τον συγκρίνεις με τους άλλους. Πόσες φορές το αντιμετωπίζουμε αυτό!

Ας επιλανθανώμεθα των όπισθεν και ας μην μας ενδιαφέρη το τι κάναμε. Διότι, εξετάζοντας τι κάναμε, ανακαλύπτουμε ότι κάναμε κάτι σπουδαίο ή κάτι κακό, κάτι μεγαλύτερο και ωραιότερο και επιτυχέστερο από αυτό που κάνει ο άλλος, ή κάτι μικρότερο.

Είτε καθ’ εαυτό το κρίνουμε είτε εν σχέσει προς τον άλλον, θα περιπέσωμε σε μια από τις δύο παγίδες: ή στην υπερηφάνεια, αν θα είναι καλό η καλύτερο, ή στην απογοήτευση, στην κακομοιριά, στην κατάπτωσι της υπάρξεως μας, αν δεν είναι καλό.

Διότι, όσο και αν νομίζουμε ότι είμαστε ώριμοι, όσο και αν πιστεύουμε ότι έχομε δύναμι, μέσα μας φέρομε την αδυναμία του Αδάμ και της Εύας, το εύθραυστο εγώ, που μας κληροδότησαν οι προπάτορες μας. Για να μένης λοιπόν ατάραχος στους λογισμούς σου, ποτέ μην κάθεσαι να λογαριάσης τι έκανες. Αυτό ισχύει για κάθε τι που μας συμβαίνει.

Πως όμως θα εξομολογηθώ, εάν δεν κρίνω; Στην εξομολόγηση δεν κάνω ανάλυσι των έργων μου, αλλά αναφορά των αμαρτημάτων μου. Αυτό είναι διαφορετικό, διότι δεν αξιολογώ τα έργα μου, απλώς τα αναφέρω. Δεν κάθομαι προηγουμένως να σκεφθώ τι έκανα και τι δεν έκανα, διότι αυτό δημιουργεί πνιγηρή ατμόσφαιρα στην ψυχή μου.
Εάν διαπιστώσουμε ότι πάμε καλύτερα, καταλαβαίνετε σε τι βαθμό εγωισμού μπορούμε να πέσουμε. Το μη μέτρει σε αυτόν εν παντί έργω σου είναι πραγματική σοφία. Οι περισσότεροι, όταν πέφτωμε, πέφτομε και γι’ αυτόν τον λόγο, ή τον χρησιμοποιούμε για να δικαιολογούμε τα πάθη μας. Αμάρτησα, λόγου χάριν, μια φορά και μετά λέγω: Τι ωφελεί τώρα να μετανοήσω; Τι κακομοιριά! Πόσο καταρρακώνεται έτσι το είναι μας!
αββάς Ησαΐας (γ. Αιμιλιανού)...