Τετάρτη 20 Ιανουαρίου 2010

Πέρασες το πρώτο σκαλοπάτι;


α. Όταν δεν καυχιέσαι για φυσικά χαρίσματα. Πώς θα καταλάβεις, αν ξεπέρασες τη στοιχειώδη μορφή της ταπείνωσης; Ιδού το σημείο: "Αν ο λογισμός δεν καυχάται πλέον για φυσικά προτερήματα αυτό είναι σημάδι, ότι αρχίζει να έρχεται η υγεία. Καυχάσαι με την διάνοια, ότι είσαι ρήτορας, καλλικέλαδος αηδών, ευφυής, εύρωστος, ωραίος; Μάθε, ότι είσαι ακόμα στο πρώτο σκαλοπάτι της μεγάλης κλίμακας της ταπείνωσης! Έχεις ακόμα ν’ ανεβείς χιλιάδες σκαλοπάτια.
β. Όταν υπακούς. "Ο ταπεινόνους", λέει ο όσιος μας, "θεωρεί το θέλημα του πεπλανημένο και το αποστρέφεται με βδελυγμία. Υπακούει στους διδασκάλους του, χωρίς να εξετάζει και να περιεργάζεται τη ζωή τους". Αν δεν υπακούς στον ιερέα σου, επειδή τον θεωρείς αμαρτωλό, πατάς ακόμα τό πρώτο σκαλοπάτι! Επί τη ευκαιρία: Γιατί δεν υπακούς; Από ταπείνωση ή από εγωισμό;
γ. Όταν έχεις αυτομεμψία. "Η ταπεινοφροσύνη είναι θεϊκή σκέπη, που σκεπάζει τους οφθαλμούς μας να μη βλέπουμε τα κατορθώματα μας" και έτσι ανάβει μέσα μας το θείο φως, και βλέπουμε τα σφάλματα μας. Οπότε, συνεχώς καταδικάζουμε τον εαυτό μας.Γράφει το βιβλίο της Κλίμακος: "Η οσία ταπείνωση δεν καταδικάζει τους άλλους, αλλά καταδικάζει εν διανοία συνεχώς και ειλικρινώς τον εαυτό μας" και μόνο τον εαυτό μας. Κι αυτό σημαίνει στη πράξη: Φιλονίκησες με κάποιον. Ακούτε και οι δύο σας το ίδιο κήρυγμα -ότι αιτία της φιλονικείας είναι ο εγωισμός. Αν έχεις αυτομεμψία, θα πεις: "φιλονίκησα με τον αδελφό μου, επειδή έχω εγωισμό." Αν δεν έχεις, θα πεις, "φιλονίκησε μαζί μου, επειδή έχει εγωισμό. Καλά του τα λέει ο κήρυκας!..".
Αυτομεμψία, όχι ταπεινολογία. Η αληθινή αυτομεμψία έχει μέσα της την ανόθευτη ταπείνωση. Λες: "είμαι ο χειρότερος αμαρτωλός". Αν το πιστεύεις, ό,τι και να σου πει εις βάρος σου ο άλλος, δεν εξεγείρεσαι. Σου είπε αυτό που πιστεύεις. Και αν αρχίζει να σε επαινεί, ούτε καν σε συγκινεί ο έπαινος του. Επειδή ακριβώς δεν σε εκφράζει. Αν όμως δεν πιστεύεις, ότι είσαι ο χειρότερος αμαρτωλός, ό,τι και να σου πει εις βάρος σου ο άλλος, θυμώνεις. Και αν αρχίσει να σε επαινεί, μέσα σου θα ηδονίζεσαι. Γιατί σε εκφράζουν οι έπαινοι του. Πού είναι λοιπόν η ταπείνωση σου; Ταπεινολογούσες!...
Γράφει ο μεγάλος ιατρός μας, ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος: "όποιος λέει ότι οσφράνθηκε καλά την ευωδία ενός τέτοιου μύρου (δηλ. της ταπεινώσεως) και συγχρόνως, όταν ακούει επαίνους, συγκινείται κάπως η καρδιά του, ή βλέπει ότι δονείται από τη δύναμη των επαινετικών λόγων η καρδιά του, αυτός, ας μην απατάται, έχει πλανηθεί". Η καρδιά του, (κατά τον Προφήτη Ησαΐα), έχει στάχτη και αυτός νομίζει πως έχει χρυσάφι.

(συνέχεια από το «Σχολή Πολέμου» Αρχιμ. Βασιλείου Μπακογιάννη)

Δεν υπάρχουν σχόλια: